TP Cần Thơ đang triển khai các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu gom, phân loại, xử rác thải, xây dựng thành phố ngày càng xanh, sạch, đẹp, bền vững.
Trong thời gian qua, công tác quản lý hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn TP Cần Thơ đạt nhiều kết quả quan trọng. Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, khối lượng rác thải rắn sinh hoạt phát sinh tại khu vực đô thị được thu gom, xử lý đạt trên 97%, tương đương khoảng 1.712 tấn/ngày. Trong đó, trên 50% lượng rác này được xử lý không chôn lấp. Cụ thể, xử lý bằng phương pháp đốt rác phát điện 689 tấn/ngày; đốt rác không thu hồi năng lượng 148 tấn/ngày; ủ làm phân compost khoảng 100 tấn/ngày;…
Những kết quả quả này cho thấy TP Cần Thơ đang từng bước kiểm soát nguồn rác thải đô thị, giảm áp lực ô nhiễm môi trường và tăng tỷ lệ xử lý bằng công nghệ hiện đại.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố vẫn còn những hạn chế. Hình thức xử lý bằng đốt, chôn lấp tại gần 30 bãi rác hiện hữu chiếm tỷ lệ cao; lượng lớn rác thải ở vùng nông thôn còn tồn đọng do hệ thống giao thông nhỏ, phương tiện thu gom chưa thể tiếp cận.
Công tác quy hoạch điểm chờ, điểm tập kết, trạm trung chuyển rác thải rắn sinh hoạt ở các đô thị còn thiếu hoặc triển khai chưa đồng bộ, dẫn đến có thời điểm xảy ra tình trạng ùn ứ, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng mỹ quan đô thị.
Để nâng cao hiệu quả quản lý rác thải, TP Cần Thơ đang tập trung rà soát, cập nhật mạng lưới trạm trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt đến năm 2025, tầm nhìn 2050, trình UBND thành phố phê duyệt. Các xã, phường được giao lập dự án kêu gọi đầu tư xây dựng trạm trung chuyển rác theo quy hoạch; trường hợp không có nhà đầu tư, địa phương sẽ lập dự án đề xuất đầu tư bằng vốn ngân sách.
Song song đó, thành phố từng bước bố trí lại các điểm trung chuyển rác ven các tuyến đường, gần khu dân cư, bệnh viện; kiên quyết xóa bỏ những điểm tập kết gây ô nhiễm, mất mỹ quan. Mới đây, điểm tạm trung chuyển rác tồn tại nhiều năm trước Bệnh viện Y học Dân tộc (phường Tân An) đã được xóa bỏ, cải thiện rõ rệt cảnh quan, môi trường cho khu vực này.
Đối với công tác thu gom rác thải, thành phố yêu cầu các đơn vị cung ứng dịch vụ môi trường tăng cường nhân lực, phương tiện, đặc biệt là xe chuyên dụng đạt tiêu chuẩn môi trường, có thiết bị lưu chứa nước rỉ rác, thùng xe kín để tránh phát tán bụi, mùi, phù hợp với hệ thống giao thông nông thôn để mở rộng phạm vi thu gom rác thải rắn.
Đồng thời, các đơn vị dịch vụ phải thu gom đúng giờ, đúng tuyến, sử dụng tín hiệu loa hoặc chuông để người dân giao rác, giảm rơi vãi, đặc biệt trong các dịp lễ, Tết, thời điểm khối lượng rác tăng cao.
Trong công tác xử lý, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ tiếp tục giám sát chặt chẽ hoạt động tại các nhà máy điện rác, cơ sở đốt rác và bãi chôn lấp. Định kỳ kiểm tra công tác bảo vệ môi trường của các cơ sở, doanh nghiệp theo giấy phép môi trường đã được cấp. Đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ xử lý hiện đại, thu hồi năng lượng nhằm giảm khối lượng rác chôn lấp, góp phần bảo vệ môi trường.
Ông Đào Trọng Ngữ, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ cho rằng, với các giải pháp đã và đang được khai đồng bộ sẽ giúp thành phố khắc phục được những khó khăn, bất cập trong chuỗi thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn sinh hoạt.
Theo ông Đào Trọng Ngữ, song song với tăng cường thu gom và xử lý, TP Cần Thơ yêu cầu các sở ngành, UBND xã phường tập trung tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn hộ dân phân loại rác tại nguồn, bỏ rác đúng nơi quy định. Việc truyền thông rộng rãi này sẽ giúp các hộ dân quen dần với việc phân loại, tạo nền tảng cho mục tiêu dài hạn giảm chôn lấp, tăng tái chế, tái sử dụng, thu hồi năng lượng từ rác thải.
Ngoài các giải pháp trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp với các đơn vị liên quan đề xuất thành phố ban hành thêm chế tài, chính sách đặc thù, trao quyền cho cơ quan quản lý tăng mức xử phạt vi phạm môi trường. Xây dựng cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư thêm nhà máy, công nghệ xử lý rác, sản xuất bao bì, thùng chứa chuyên dụng phục vụ lộ trình phân loại rác tại nguồn.
Bên cạnh đó, củng cố đội ngũ nhân lực quản lý môi trường, đặc biệt là tại cấp xã, phường đủ năng lực chuyên môn để kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quy trình từ thu gom, phân loại, vận chuyển đến xử lý rác thải.
Với các giải pháp đồng bộ, TP Cần Thơ đang từng bước khắc phục những tồn tại trong công tác thu gom, phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt, hướng tới mô hình quản lý chất thải rắn hiện đại, bền vững, góp phần xây dựng một thành phố xanh, sạch, đẹp, xứng đáng là đô thị trung tâm vùng ĐBSCL.
Lê Hùng