Giai đoạn 2025–2030 là bước ngoặt để Việt Nam chuyển từ “người sử dụng dữ liệu” sang “chủ động làm chủ công nghệ viễn thám”, phục vụ chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế xanh và bảo đảm an ninh – quốc phòng. Viễn thám không chỉ là công nghệ, mà là hạ tầng chiến lược của quốc gia số và Net Zero 2050.
Giai đoạn 2025-2030, trong bối cảnh mới: Quốc tế là cạnh tranh vũ trụ gay gắt, xu thế vệ tinh nhỏ, siêu nhỏ tăng trưởng 16%/năm; dữ liệu viễn thám trở thành nền tảng cho AI, big data. Trong nước: yêu cầu Net Zero 2050, chuyển đổi số, quản lý vùng trời – không gian còn khoảng trống pháp lý – viễn thám đã phát triển nhanh và đạt nhiều kết quả tích cực, điển hình:
Hoàn thiện thể chế: xây dựng Luật Viễn thám; hệ thống hóa tiêu chuẩn, quy chuẩn; đến 2025 sửa đổi Nghị định 03/2019/NĐ-CP.
Tăng cường năng lực quản lý: củng cố Cục Viễn thám quốc gia, đào tạo thạc sĩ – tiến sĩ chuyên ngành; thu hút nhân lực trẻ chất lượng cao.
Hệ thống thu nhận dữ liệu: phóng chùm vệ tinh quang học và radar độ phân giải cao trước 2030; xây dựng mạng lưới trạm thu – điều khiển thống nhất.
Cơ sở dữ liệu quốc gia: nâng cấp thành dữ liệu lớn, liên thông trung ương – địa phương, ứng dụng AI chiết xuất thông tin thời gian thực.
Ứng dụng thực tiễn: phục vụ giám sát carbon, MRV cho thị trường carbon; quản lý rừng, đất đai, nông nghiệp số; phòng chống thiên tai; bảo đảm quốc phòng – an ninh.
Hợp tác quốc tế: mở rộng hợp tác với Nhật Bản, Mỹ, EU, ASEAN; tham gia sâu hơn vào mạng lưới chia sẻ dữ liệu thiên tai toàn cầu.
Đặc biệt, đối với phát triển kinh tế – xã hội, nổi bật phải kể đến:
Phát triển kinh tế số: viễn thám là nền tảng dữ liệu cho thương mại điện tử, logistics, quy hoạch đô thị.
Nông nghiệp thông minh: giám sát đất trồng lúa, cây công nghiệp, dự báo năng suất, phục vụ xuất khẩu.
Biến đổi khí hậu – Net Zero: cung cấp dữ liệu kiểm kê khí nhà kính, giám sát rừng, hỗ trợ phát hành tín chỉ carbon.
Quốc phòng – an ninh: giám sát biển đảo, không gian, ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống.
Trong giai đoạn này, cũng nhìn nhận một số thách thức cơ bản, đó là: Chi phí đầu tư vệ tinh và hạ tầng lớn. Nhu cầu dữ liệu tăng nhanh, trong khi năng lực xử lý còn hạn chế. Cần cơ chế xã hội hóa mạnh để thu hút doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ viễn thám.
Giai đoạn 2025–2030 là bước ngoặt để Việt Nam chuyển từ “người sử dụng dữ liệu” sang “chủ động làm chủ công nghệ viễn thám”, phục vụ chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế xanh và bảo đảm an ninh – quốc phòng. Viễn thám không chỉ là công nghệ, mà là hạ tầng chiến lược của quốc gia số và Net Zero 2050.
C