Phát triển mô hình thanh niên ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp

Dưới sự chủ trì của GS.TS Đặng Cảnh Khanh, Hội đồng đánh giá đã dành nhiều thời gian thảo luận sâu về nội dung, đóng góp và khả năng ứng dụng của đề tài. Với cách tiếp cận hệ thống, toàn diện, đề tài đã làm rõ được cơ sở lý luận và thực tiễn để phát triển các mô hình thanh niên ứng dụng công nghệ cao (CNC) trong nông nghiệp. Đây là lĩnh vực vốn đang đối mặt với bài toán về nhân lực trẻ, hiệu quả kinh tế và đổi mới công nghệ.

TS Nguyễn Hải Đăng chia sẻ: Thanh niên nông thôn không thiếu ý tưởng và khát vọng, điều họ cần là môi trường, công cụ và chính sách phù hợp để biến điều đó thành hiện thực. Công nghệ cao là chìa khóa, và nhóm nghiên cứu muốn làm rõ xem ai đang có, ai đang thiếu và làm thế nào để mọi thanh niên đều có thể tham gia.

Từ góc độ nghiên cứu, đề tài tập trung vào 9 nhóm nội dung chính. Trong đó, đáng chú ý là việc phân tích thực trạng các mô hình thanh niên ứng dụng CNC tại Việt Nam, đánh giá kinh nghiệm quốc tế và đề xuất những giải pháp cụ thể phù hợp với điều kiện trong nước. Đặc biệt, đề tài cũng đã đề xuất xây dựng một đề án mang tính chiến lược dành riêng cho Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về phát triển lực lượng thanh niên ứng dụng CNC trong nông nghiệp đến năm 2030.

Một điểm sáng trong quá trình triển khai đề tài là việc xây dựng thành công mô hình thí điểm tại Công ty Đông trùng Hạ Thảo QPGold (tỉnh Hòa Bình cũ). Đây không chỉ là minh chứng cho khả năng hiện thực hóa lý thuyết vào thực tiễn, mà còn là hình mẫu để nhân rộng cho các tỉnh thành khác. Mô hình này giúp thanh niên tiếp cận công nghệ nuôi trồng, kiểm soát vi sinh và chế biến sản phẩm có giá trị cao, từ đó tăng thu nhập, tạo việc làm bền vững và đưa sản phẩm địa phương tiếp cận thị trường rộng lớn hơn.

Bên cạnh hiệu quả kinh tế, đề tài cũng đặt trọng tâm vào hiệu quả xã hội. Theo nhóm nghiên cứu, việc phát triển các mô hình thanh niên ứng dụng CNC trong nông nghiệp sẽ tạo ra động lực mới cho các tổ chức Đoàn, góp phần đổi mới phương thức hoạt động theo hướng hỗ trợ thực chất cho đoàn viên. Đồng thời, việc lồng ghép nội dung này vào chiến lược phát triển thanh niên quốc gia cũng được xem là bước tiến cần thiết để xây dựng thế hệ nông dân trẻ, làm chủ tri thức, làm chủ công nghệ và chủ động hội nhập quốc tế.

Đề tài cũng dành sự quan tâm lớn đến khía cạnh chính sách. Bằng cách rà soát, phân tích các văn bản hiện hành, nhóm nghiên cứu đã chỉ ra nhiều bất cập trong hệ thống chính sách hỗ trợ thanh niên nông thôn khởi nghiệp nông nghiệp CNC như: thiếu các ưu đãi tín dụng đặc thù, thiếu cơ chế phối hợp giữa các cơ quan Trung ương - địa phương - đoàn thể, và đặc biệt là thiếu định hướng dài hạn trong đào tạo, nâng cao năng lực số cho thanh niên. Trên cơ sở đó, nhóm đã kiến nghị nhiều giải pháp có tính đột phá nhằm hoàn thiện thể chế, khuyến khích mạnh mẽ hơn nữa vai trò của thanh niên trong lĩnh vực được xem là nền tảng của quốc gia: nông nghiệp.

GS.TS Đặng Cảnh Khanh, Chủ tịch Hội đồng thẩm định nhận xét: “Đề tài có ý nghĩa thiết thực, mang tính khả thi cao và đóng vai trò định hướng chính sách rõ ràng trong giai đoạn phát triển nông nghiệp công nghệ cao hiện nay. Đây không chỉ là nghiên cứu khoa học đơn thuần, mà là một bản thiết kế hành động để biến thanh niên thành lực lượng tiên phong trong đổi mới nông thôn”.

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi toàn diện mô hình sản xuất toàn cầu, việc đưa công nghệ cao vào nông nghiệp là xu thế tất yếu. Nhưng điều quan trọng hơn, là làm thế nào để lực lượng thanh niên - vốn chiếm tỷ lệ lớn ở nông thôn không chỉ là người thụ hưởng, mà còn là chủ thể sáng tạo, triển khai và dẫn dắt quá trình đó. Đề tài “Phát triển mô hình thanh niên ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp” chính là câu trả lời có căn cứ khoa học, có cơ sở thực tiễn và có tầm nhìn chiến lược.