Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng: Chủ động tháo gỡ điểm nghẽn để phát triển ngành

Tại cuộc họp giao ban quý IV/2025 sáng 17/10, các Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ trên các lĩnh vực của Bộ, nhấn mạnh tinh thần chủ động, quyết liệt trong ứng phó ô nhiễm, thiên tai và thúc đẩy tăng trưởng ngành.

Giải quyết nguyên nhân tổn thất do thiên tai, đẩy mạnh đầu tư công

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh cần xử lý tận gốc các nguyên nhân xảy ra tổn thất do thiên tai thay vì chỉ chạy theo khắc phục hậu quả. Ông chỉ ra có bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm: nâng cao năng lực dự báo thủy văn; rà soát quy trình vận hành hồ chứa; cập nhật tiêu chuẩn, quy chuẩn đê điều; và ưu tiên đầu tư hạ tầng phòng chống lũ, ngập úng.

Ông cho biết Viện Quy hoạch Thủy lợi đang phối hợp Viện Khoa học Thủy lợi hoàn thiện báo cáo tổng hợp trong tháng 11 để trình Bộ trưởng và Thủ tướng về nguyên nhân, giải pháp sau bão số 11.

Về đầu tư công, tiến độ giải ngân đến tháng 9 đạt khoảng 90%, dự kiến đạt 95% cuối năm, phấn đấu hoàn thành 100% theo chỉ đạo của Bộ trưởng. Ông yêu cầu các đơn vị chủ động tháo gỡ vướng mắc, tránh tình trạng chờ chỉ đạo.Trong công tác tổ chức, sắp xếp đơn vị sự nghiệp, Bộ đang đẩy nhanh tiến độ kiện toàn, đảm bảo quyền lợi viên chức, người lao động theo Nghị định 78.

Ứng phó ô nhiễm không khí, phát triển giao thông xanh

Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết Bộ sẽ triển khai các mô hình cảnh báo ô nhiễm không khí, đặc biệt tại Hà Nội và các đô thị lớn, giúp chính quyền chủ động chỉ đạo giảm thiểu nguồn phát thải.

Chính phủ và các bộ, ngành đang thúc đẩy chuyển đổi phương tiện giao thông sang điện, hướng đi quan trọng gắn với chính sách môi trường, đất đai và tín chỉ carbon. Hiện Việt Nam đã có khoảng 150.000 điểm sạc ô tô điện, thuộc nhóm dẫn đầu khu vực Đông Nam Á.

Bộ Xây dựng cũng nghiên cứu quy định quản lý đô thị gắn với phát triển hạ tầng giao thông xanh. Theo Thứ trưởng, giảm bụi mịn là quá trình dài, “cần bắt đầu ngay bằng những hành động cụ thể”. Ông đề nghị các lĩnh vực môi trường, biến đổi khí hậu và đất đai sớm đề xuất cơ chế, chính sách khuyến khích giảm ô nhiễm.

Kiểm soát chất lượng nông sản, củng cố dự trữ quốc gia

Thứ trưởng Hoàng Trung cho biết ngành trồng trọt cơ bản hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng. Hiện còn khoảng 410.000 ha vụ mùa muộn ở phía Bắc cần bảo vệ trước thời tiết mưa bão và sâu bệnh; đồng thời, vụ đông với diện tích tương tự có vai trò quan trọng trong tăng trưởng toàn ngành.

Về xuất khẩu nông sản, ông yêu cầu Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp địa phương truy xuất nguồn gốc, đồng thời tăng cường kiểm nghiệm, bảo đảm chất lượng.

Về dự trữ quốc gia, sau các đợt bão lũ, đặc biệt là bão số 11, nhiều địa phương đề nghị Bộ hỗ trợ hàng dự trữ để khôi phục sản xuất. Tuy nhiên, lượng giống lúa, ngô, rau màu hiện gần như đã cạn. Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị khẩn trương bổ sung nguồn dự trữ, và nhấn mạnh, “Nếu địa phương đề nghị hỗ trợ mà Bộ không đáp ứng được, trách nhiệm thuộc về chúng ta”.

Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng đánh giá những ý kiến của các Thứ trưởng thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt và trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc ứng phó ô nhiễm, thiên tai, thúc đẩy sản xuất và bảo đảm an sinh. Đây cũng là cơ sở quan trọng để toàn ngành hoàn thành các mục tiêu năm 2025, tạo tiền đề vững chắc cho giai đoạn tiếp theo.

Quyền Bộ trưởng cũng đánh giá cao những kết quả đạt được của toàn ngành thông qua báo cáo của Văn phòng Bộ, đặc biệt là kết quả đáng ghi nhận về tốc độ tăng trưởng đạt 3,83%, đóng góp 5,36% vào giá trị tăng thêm của nền kinh tế quốc dân. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 52 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ, trong đó xuất siêu hơn 16 tỷ USD…

Tăng tính chủ động, tháo gỡ điểm nghẽn chính sách để phát triển ngành

Kết luận Hội nghị giao ban, Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải nâng cao tính chủ động, sáng tạo trong thực thi nhiệm vụ, đồng thời đẩy nhanh tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách tránh tình trạng, “trên giao việc gì thì làm việc đó”.

Theo Quyền Bộ trưởng, các đồng chí lãnh đạo cấp cao đã từng nêu rõ, hiện nay nhiều bộ, ngành khi thực hiện nhiệm vụ vẫn còn tâm lý thụ động, chỉ tập trung hoàn thành phần việc được giao mà chưa thật sự chủ động nghiên cứu, đề xuất những giải pháp mới thuộc phạm vi quản lý của mình.

“Chúng ta phải thay đổi tư duy ấy, không chỉ làm tốt việc được giao, mà còn phải dám nghĩ, dám đề xuất, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung,” Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh và đề nghị các đơn vị chuyên môn của Bộ bám sát tinh thần trên để thực hiện.

Ông dẫn ví dụ trong lĩnh vực phòng chống thiên tai và quy hoạch ven biển. Nhiều năm qua, các địa phương chủ yếu tập trung xây dựng tuyến đê biển cố định để chống sạt lở, bão lũ. Nhưng nếu mạnh dạn hơn, hoàn toàn có thể nghiên cứu phương án làm đê quai mở rộng ra hướng biển, vừa tăng khả năng phòng chống thiên tai, vừa tạo thêm hàng trăm, thậm chí hàng nghìn hecta đất mới cho phát triển đô thị, công nghiệp, nông nghiệp và khu tránh trú bão cho tàu thuyền.

Ngay cả trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi, các tổ chức quốc tế đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có tiềm năng tốt nhất thế giới, song đến nay số dự án triển khai vẫn còn rất ít. Nguyên nhân, theo Quyền Bộ trưởng, không nằm ở công nghệ hay nguồn lực, mà chủ yếu ở cơ chế, chính sách...

Quyền Bộ trưởng cũng nêu một ví dụ khác, tuy nhỏ nhưng phản ánh rõ thực tế quản lý ngành, việc đưa giống cây trồng, vật nuôi mới vào sản xuất. Dù các viện, trung tâm nghiên cứu đã tạo ra nhiều giống mới, song để được khảo nghiệm, nhân rộng và đưa vào sản xuất đại trà, nhanh nhất cũng mất 2–3 năm.

“Tại sao lại chậm như vậy, khi mà bản thân các quy định, thông tư của Bộ, nếu làm đúng quy trình rút gọn hoàn toàn có thể hoàn thành trong vài tuần...”, Quyền Bộ trưởng đặt vấn đề. Ông cho biết, nhiều ý kiến trong cuộc họp cũng chỉ rõ rằng các vướng mắc chủ yếu bắt nguồn từ chính quy định nội bộ của Bộ, chứ không phải từ cấp Chính phủ hay Quốc hội.

Từ đó, Quyền Bộ trưởng yêu cầu các thủ trưởng đơn vị trực thuộc: Khẩn trương rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực phụ trách; Chủ động đề xuất sửa đổi, bãi bỏ những quy định không còn phù hợp; Gửi báo cáo về lãnh đạo Bộ để xem xét, chuyển ngay cho Vụ Pháp chế đưa vào chương trình sửa đổi, bổ sung.

“Những gì thuộc thẩm quyền của Bộ, phải xử lý dứt điểm, không để chậm trễ. Với nội dung thuộc thẩm quyền Chính phủ, cần tổng hợp và trình ngay để tháo gỡ,” Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh.

Ông khẳng định, tinh thần làm việc trong thời gian tới là chủ động, linh hoạt, không chờ việc được giao mà phải biết nghĩ xa, làm trước, đề xuất những việc cần và có giá trị thực tiễn cao cho Bộ, cho ngành và cho đất nước. “Ngành Nông nghiệp và Môi trường là một khối thống nhất, một ngôi nhà chung. Có đoàn kết, có thống nhất, chúng ta mới phát triển vững mạnh và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.”

Nhóm nhiệm vụ trọng tâm đến hết năm 2025

Trong thời gian còn lại của năm, Quyền Bộ trưởng yêu cầu toàn ngành tập trung cao độ, nêu cao tinh thần chủ động, phối hợp chặt chẽ, bảo đảm hoàn thành toàn diện kế hoạch năm 2025.

Thứ nhất, về xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, Bộ hiện có 8 nội dung trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, trong đó có Luật sửa đổi, bổ sung Luật Địa chất và Khoáng sản và Luật sửa đổi, bổ sung 15 luật liên quan. Bộ cũng đang chủ trì dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện chính sách, pháp luật về đất đai năm 2024, đây là một nội dung phức tạp, đòi hỏi phối hợp chặt chẽ và giải trình kỹ lưỡng.

Thứ hai, về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, Bộ đang triển khai mô hình tổ chức khuyến nông mới, đưa hệ thống trạm, trung tâm khuyến nông từ cấp huyện về cấp xã nhằm tăng hiệu quả hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ trực tiếp cho nông dân. Quyền Bộ trưởng đề nghị các đơn vị tiếp tục rà soát, kiện toàn tổ chức bộ máy, mạnh dạn đề xuất phương án sắp xếp, nhất là với các đơn vị sự nghiệp và cơ quan hành chính còn hoạt động kém hiệu quả.

Thứ ba, về phòng, chống thiên tai và kế hoạch đầu tư công, Quyền Bộ trưởng yêu cầu duy trì tập trung công tác quản lý, dự báo và ứng phó thiên tai, đồng thời lưu ý việc phân bổ vốn đầu tư công giai đoạn tới. Ông giao Vụ Kế hoạch - Tài chính cùng các đơn vị liên quan rà soát lại toàn bộ phương án phân bổ vốn, đánh giá rõ nguyên nhân và mạnh dạn đề xuất mới, trình trước Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội.

Bên cạnh đó, Quyền Bộ trưởng đề các đơn vị liên quan tập trung hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, phấn đấu hoàn thành chiến dịch “90 ngày” trước 30/11/2025 với gần 50 triệu thửa đất phải có đầy đủ thông tin.

Về tổ chức bộ máy, Quyền Bộ trưởng khẳng định quan điểm giữ ổn định cơ bản, chỉ sắp xếp, điều chỉnh với đơn vị hoạt động yếu kém, đồng thời rà soát việc sử dụng nhà, đất, tài sản công để nâng cao hiệu quả quản lý.