Việc xây dựng định mức giám sát ngập lụt bằng viễn thám cần dựa trên quy định kỹ thuật vận hành rõ ràng để bảo đảm tính chính xác và khả thi.
Ngày 16/10, Cục Viễn thám Quốc gia báo cáo về nội dung và tiến độ thực hiện Dự thảo Thông tư Quy định kỹ thuật vận hành Công trình hạ tầng thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám và Dự thảo Thông tư ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật giám sát ngập lụt bằng công nghệ viễn thám.
Quang cảnh buổi làm việc. Ảnh: Phương Linh.
Theo ông Chu Hải Tùng, Phó Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia, Dự thảo Thông tư Quy định kỹ thuật được áp dụng trong quá trình vận hành công trình hạ tầng thu nhận dữ liệu viễn thám, cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan.
Trọng tâm Thông tư gồm phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, giải thích khái niệm, thuật ngữ chuyên ngành, đồng thời chỉnh sửa, làm rõ một số nội dung về trạm thu dữ liệu viễn thám và ca trực nhằm bảo đảm tính thống nhất khi triển khai thực hiện. Các yêu cầu về vị trí lắp đặt, khả năng liên lạc với vệ tinh, hệ thống cung cấp điện, mạng, điều kiện vận hành và trách nhiệm ca trực cũng được quy định chi tiết.
Dự thảo cũng quy định kỹ thuật vận hành trạm điều khiển và trạm thu dữ liệu viễn thám, cụ thể: lập kế hoạch nhiệm vụ; quy trình làm việc trước - trong - sau phiên liên lạc; báo cáo kết quả; vận hành trong tình huống khẩn cấp; phối hợp giữa các trạm, bảo trì và bảo dưỡng thiết bị, cũng như bảo đảm an toàn thông tin dữ liệu.
“Thông tư được xây dựng bảo đảm tính thống nhất, khả thi, phù hợp với đặc thù công nghệ viễn thám, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động quản lý, vận hành và khai thác công trình hạ tầng thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám”, ông Tùng thông tin.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Phương Linh.
Định mức kinh tế - kỹ thuật được quy định cụ thể cho các bước trong quá trình giám sát ngập lụt, áp dụng đối với các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức và cá nhân có liên quan. Định mức này là căn cứ để xây dựng đơn giá sản phẩm, lập dự toán và quyết toán giá trị sản phẩm hoàn thành của các dự án, công trình, nhiệm vụ giám sát ngập lụt bằng công nghệ viễn thám.
Cục đã xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật cho 8 nội dung công việc, gồm: công tác chuẩn bị; xử lý ảnh viễn thám; trích xuất dữ liệu nền; chiết xuất và biên tập thông tin ngập lụt; thành lập bản đồ; kiểm tra độ tin cậy và xây dựng báo cáo giám sát ngập lụt.
Dự thảo này bổ sung định mức kinh tế - kỹ thuật đối với bản đồ tỷ lệ 1/5.000 và 1/10.000, phục vụ công tác giám sát ngập lụt tại các khu vực đô thị, trên cơ sở tiếp thu ý kiến góp ý của Vụ Pháp chế.
Ảnh vệ tinh Sentinel 2 chụp để giám sát ngập lụt trong bão số 11 (Matmo) khu vực tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: Cục VTQG.
Vụ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao tinh thần tiếp thu ý kiến của Cục Viễn thám Quốc gia. Hiện nay, Thông tư đã đủ điều kiện để trình ban hành. Tuy nhiên, Vụ đề nghị Cục cần làm rõ thêm một số nội dung quy định tại khoản 2 Điều 8 và khoản 1 Điều 9 Dự thảo Thông tư quy định kỹ thuật vận hành công trình hạ tầng thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám.
Bên cạnh đó, theo Điều 27 của Dự thảo, việc xử lý dữ liệu viễn thám từ mức 0 ra các sản phẩm ảnh viễn thám tại trạm thu chỉ được thực hiện khi có yêu cầu của cấp có thẩm quyền tại cơ quan quản lý vận hành trạm thu dữ liệu. Vụ Pháp chế kiến nghị cần xác định rõ “cấp có thẩm quyền” ở đây là ai, đồng thời gộp nội dung này vào Điều 24 để đảm bảo tính logic và thống nhất.
Vụ Kế hoạch - Tài chính cũng đề nghị Cục Viễn thám quốc gia xem xét, rà soát lại các nội dung liên quan đến bản đồ có tỷ lệ lớn hơn 1/5.000 và 1/10.000 nhằm bảo đảm tính phù hợp và khả thi trong quá trình áp dụng.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa nhấn mạnh: Việc xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật cần được thực hiện trên cơ sở quy trình và quy định kỹ thuật vận hành rõ ràng để bảo đảm tính chính xác, minh bạch và khả thi. Thứ trưởng đề nghị Cục Viễn thám Quốc gia tiếp thu đầy đủ ý kiến thẩm định của Vụ Pháp chế và các cơ quan liên quan, sớm hoàn thiện dự thảo Thông tư để trình Bộ trưởng xem xét, ban hành.